Relay bảo vệ pha. Sơ đồ nguyên lý bảo vệ pha

Relay bảo vệ pha (hay Rơ le bảo vệ pha) là thiết bị điện được sử dụng để bảo vệ động cơ điện khỏi các sự cố mất pha, đảo pha, và ngược pha. Rơ le này hoạt động dựa trên nguyên tắc so sánh điện áp giữa các pha để phát hiện ra các sự cố bất thường. Khi có sự cố xảy ra, rơ le sẽ ngắt nguồn điện để bảo vệ động cơ.

II. Cấu tạo và nguyên lý bảo vệ pha của rơ le 

Cấu tạo:

• Rơ le bảo vệ pha có cấu tạo đơn giản, bao gồm các bộ phận chính sau:
  • Cuộn cảm: Dùng để đo dòng điện trong từng pha.
  • Mạch so sánh: Dùng để so sánh điện áp giữa các pha.
  • Cài đặt: Dùng để cài đặt giá trị ngưỡng cho phép của điện áp và dòng điện.
  • Tiếp điểm: Dùng để ngắt nguồn điện khi có sự cố xảy ra.

Nguyên lý hoạt động:

Rơ le bảo vệ hoạt động dựa trên các nguyên lý sau:

1. Nguyên lý điện từ:

• Rơ le sử dụng cuộn dây điện từ để tạo ra lực hút khi có dòng điện chạy qua. Lực hút này sẽ tác động lên các bộ phận truyền động để đóng hoặc mở các tiếp điểm điện.
• Khi có sự cố xảy ra (quá dòng, quá áp, ngắn mạch,...), dòng điện trong cuộn dây sẽ tăng lên, dẫn đến lực hút tăng lên và đóng các tiếp điểm điện để cắt nguồn điện.

2. Nguyên lý so sánh:

• Rơ le sử dụng mạch so sánh để so sánh giá trị đo được (dòng điện, điện áp,...) với giá trị cài đặt. Khi giá trị đo được vượt quá giá trị cài đặt, rơ le sẽ đóng các tiếp điểm điện để cắt nguồn điện.

3. Nguyên lý thời gian:

• Rơ le sử dụng bộ hẹn giờ để tạo ra độ trễ thời gian nhất định trước khi đóng các tiếp điểm điện. Độ trễ này giúp phân biệt các sự cố ngắn hạn và dài hạn.

4. Nguyên lý kết hợp:

• Rơ le có thể sử dụng kết hợp các nguyên lý trên để hoạt động hiệu quả hơn. Ví dụ, rơ le bảo vệ quá dòng có thể sử dụng kết hợp nguyên lý điện từ và nguyên lý thời gian để tránh ngắt nguồn điện do các sự cố khởi động động cơ.

Dưới đây là sơ đồ nguyên lý hoạt động của rơ le bảo vệ:

So-do-nguyen-ly-hoat-dong-cua-role-bao-ve

• Rơ le bảo vệ pha hoạt động dựa trên nguyên tắc so sánh điện áp giữa các pha. Khi điện áp giữa các pha bị chênh lệch quá mức cho phép, rơ le sẽ ngắt nguồn điện.
• Rơ le bảo vệ pha có thể được cài đặt để hoạt động theo nhiều chế độ khác nhau, như:
  • Chế độ bảo vệ mất pha: Rơ le sẽ ngắt nguồn điện khi có một hoặc nhiều pha bị mất.
  • Chế độ bảo vệ đảo pha: Rơ le sẽ ngắt nguồn điện khi thứ tự pha bị đảo ngược.
  • Chế độ bảo vệ ngược pha: Rơ le sẽ ngắt nguồn điện khi hai pha bị đảo ngược.

III. Ứng dụng của relay bảo vệ pha

• Rơ le bảo vệ pha được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp, như:
  • Ngành công nghiệp sản xuất
  • Ngành công nghiệp khai thác
  • Ngành công nghiệp xây dựng
  • Ngành công nghiệp điện lực

Lựa chọn rơ le bảo vệ pha:

• Khi lựa chọn rơ le bảo vệ pha, cần lưu ý các yếu tố sau:
  • Dòng điện định mức của động cơ
  • Điện áp định mức của động cơ
  • Số lượng pha của động cơ
  • Chế độ bảo vệ mong muốn